4.03.2015

Jak się robi odlew gipsowy
z glinianej rzeźby?

Ponieważ wiele osób mnie o to pyta, starałam się tym razem przy odlewie zrobić parę zdjęć (choć przy odlewie cięzko znaleźc na to czas, bo z większością czynnosci trzeba się bardzo spieszyć). - Bez nich ciężko zrozumieć o co chodzi. :)
(Są to raczej ogólne informacje, jakby ktoś potrzebował bardziej szczegółowych niech pisze. :))

Przy odlewie polecam dużo pić, bo praca z gipsem bardzo wysusza. Nie polecam odlewów gipsowych nadmiernie dbajacym o urodę ;) : zniszczone włosy i paznokcie oraz wysuszona, podrażniona skóra.

1. Podział

a) Rzeźbę dzielimy tak, aby dało się wyciągnąć całą glinę, na kawałki nie za małe i nie za duże, tak żeby dało się je później z powrotem dopasować... To stanie się jaśniejsze w kolejnych etapach. ;)





b) Wbijamy blaszki w miejsce podziału.











c) Blaszki, smarujemy pastą do podłóg, żeby łatwiej było je później wyciągnąć. Smarujemy też podstawę, oraz wystające elementy konstrukcji, możemy je też zalepić gliną.


2. Zarzucamy pierwszą warstwę gipsu

(Robi się to specjalnym sposobem - jeśli ktoś potrzebuje wiedzieć jak postaram się nagrać filmik lub narysować schemat)

W przypadku dużych rzeźb, jak ta zaczynamy od dołu, żeby ciężar gipsu nie spowodował rozwalenia się rzeźby. Każdą kolejną warstwę matowimy palcami, tak żeby kolejna warstwa dobrze się do niej przykleiła i za każdym razem czyścimy grzbiet blaszek nożem, żeby się nie zgubiły.






3. Kolejne warstwy gipsu


Aż forma będzie miała odpowiednią grubość, tak żeby była dość trwała.



4. Wzmocnienia

Z drewna, przyklejamy pakułami lnianymi lub konopnymi. 
(Pakuły najlepiej przygotować wcześniej, bo w czasie odlewu nie ma na to czasu. Przy odlewie schodzi bardzo duża ilość. Są potrzebne również w kolejnych etapach. Pakuły też przygotowuje się w specjalny sposób i nie jestem w tym dobra, ale mogę opisać teorię, jeśli będzie taka potrzeba)

(Tutaj skończył się nam dzień. Może tak to nie wygląda, ale pracowaliśmy w dwójkę od 8 do 21 z jedną jedyną godzinną przerwą obiadową.)







5. Wyciąganie blaszek i rozmontowywanie poszczególnych części formy

Warto sobie zrobić znaczniki, żeby było łatwiej dobrze z powrotem dobasować elementy i żeby nie było zbyt wielkich przesunięć. Wystarczy zrobić płytkie nacięcia nożem.




6. Wyciąganie gliny i konstrukcji


(Kolejny cały dzień pracy.)



7. Mycie formy


Myjemy po to, aby rzeźba nie była brudna z giny. Najlepiej zrobić to od razu, kiedy glina jeszcze nie zaschła. 

(Razem z pomalowaniem konstukcji, po to aby nie zardzewiała i nie pobrudziła rzeźby, zajęło mi to cały kolejny dzień.)




8. Moczenie formy


(Żeby oszczędzić sobie tej niekrótkiej pracy dobrze jest odlewać od razu po wyciągnięciu gliny, ewentualnie po umyciu formy. U nas tak niestety nie wyszło. Za duża rzeźba i nasz pomocnik techniczny nie pracuje na pełen etat, więc trzeba było czekać parę dni.)

Formę moczymy tak długo aż woda przestanie wsiąkać. Poznamy to dokładnie obserwując w jaki sposób woda ścieka i czy forma się błyszczy. Robimy to po to, aby rzeźba nie przykleiła się do formy.

9. Smarowanie formy pastą do podłóg


Żeby dodatkowo zabezbieczyć odlew przed przyklejeniem się do formy i żeby łatwiej się odkuwało. Trzeba pamiętać o zasmarowaniu brzegów elementów formy.

10. Odlew - pierwsza warstwa gipsu


Zachlapujemy wszystkie części formy. Zrobiliśmy cienką warstwą, żeby rzeźba nie była zbyt ciężka.

11. Pakuły - druga warstwa


Druga warstwa powstała poprzez nakładanie wcześniej przygotowanych pakuł namoczonych w gipsie - w taki sposób jak rybia łuska, żeby nigdzie nie było dziur.
  


13. Konstrukcja


Z wczesniej pomalowanych prętów karbowanych przyklejonych pakułami.



14. Czyszczenie brzegów


15. Łączenie poszczególnych elementów formy


Poprzez posmarowanie brzegów gęstym gipsem oraz przyklejenie od wewnątrz pakułami. Ostatni element trzyma się jedynie na gipsie. 

Należy uważać, aby dobrze złączyć elemety, aby nie było dużych przesunięć. (Nam się niestety nie udało, powstało jedno dość duże przesunięcie i mam dużo pracy, żeby to wyretuszować.)


16. Odkuwanie


Dłutem i młotkiem/"poobijakiem". Należy szczególnie uważać na delikatne elementy.



Na razie dla bezpieczeństwa zostawiliśmy nieodkute nogi. Zostaną odkute dopiero, aż muł zostanie przymontowany do podstawy.)





17. Retusz

Należy zamaskować łączenia oraz naprawić wszystko co nie wyszło przy odlewie (u mnie: jedno spore przesunięcie i zamazanie się detali). Można też zrobić niewielkie rzeczy, które wcześniej nie zostały zrobione, chociaż w gipsie jest to już cięższe niż w glinie. Retusz warto robić od razu, kiedy gips jest jeszcze miękki.

6 komentarzy:

  1. A jakiego gipsu Pani używa?
    Bardzo proszę info.
    Dzięki

    OdpowiedzUsuń
  2. Odpowiedzi
    1. No tak...to wiadomo.
      Ale jaki gips potrzebny?
      Próbowałam różnych i nie mogę znaleźć idealnego.

      Usuń
    2. Gips Ceramiczny. Najlepiej kupić duży worek (ok 40 kg) bo wychodzi znacznie taniej niż małe opakowania. Można zdobyć właściwie wszędzie - markety budowlane, allegro etc.

      Przedstawiona powyżej forma jest wykonana nie najlepiej. Zbyt wiele podziałów na dużych płaszczyznach (po bokach na górze oraz na nogach). Rozumiem, że artyści chcieli się zabezpieczyć na wiele okoliczności, szczególnie na spękania formy. Jednak wykonanie zbyt wielu podziałów, przynosi w rezultacie zbyt wiele pracy przy rozkładaniu formy oraz składaniu odlewu pozytywowego.
      należy nakładać gips równomiernie ( ok 1- 1,5 cm zupełnie wystarczają) i uzbroić płaszczyzny elementami drewna tak aby się nie wyginały/ nie skręcały podczas otwierania rzeźby.
      Bardzo pomocną czynnością jest nawiercenie otworu w najwyższym punkcie formy gipsowej przed jej otworzeniem i wlewanie wody, tyle ile się da, powoli. To pozwala na łatwe zdejmowanie elementów formy ktora traci przyczepność z gliną.
      Pozdrawiam

      Usuń
  3. Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  4. Witam szukam osoby która zrobi mi formę do odlewu figurki https://prnt.sc/r42r2d, czy podjęłaby się Pani ?

    OdpowiedzUsuń